خواب و بیداری

 عنوان "خواب و بیداری" نوشته "فریبا پیرحسینلو" و ویراسته "زهرا رسول زاده" است

توسط انتشارات "وثوق" در سال 1401 در قم منتشر شده است.

خلاصه محتوای کتاب:

این کتاب یک مرجع علمی جامع در مورد خواب و بیداری است و به بررسی جنبه‌های مختلف فیزیولوژیکی و روانشناختی خواب می‌پردازد.

سرفصل‌های اصلی کتاب شامل:

1. مقدمه: با یک داستان موردی (کسی به نام مایکل) که از اختلال خواب (نارکولپسی) رنج می‌برد شروع می‌شود.

2. چرا ما می‌خوابیم؟ دو فرضیه اصلی را بررسی می‌کند:

   • خواب به عنوان یک پاسخ انطباقی

   • خواب به عنوان یک فرآیند ترمیمی

3. تشریح فیزیولوژیکی و رفتاری خواب: خواب را به عنوان یک رفتار تعریف می‌کند.

4. مراحل خواب: مراحل مختلف خواب (NREM و REM) را به تفصیل شرح می‌دهد و نحوه مطالعه آنها در آزمایشگاه خواب را توضیح می‌دهد.

5. فعالیت ذهنی در خواب: به رویا دیدن و محتوای ذهنی در مراحل مختلف خواب می‌پردازد.

6. اثرات محرومیت از خواب: مطالعات روی انسان‌ها و حیوانات آزمایشگاهی را در این زمینه بررسی می‌کند.

7. کارکرد خواب REM: نقش خواب REM در یادگیری، حافظه و سلامت روان را کاوش می‌کند.

8. اختلالات خواب: مشکلات مختلف خواب را پوشش می‌دهد، از جمله:

   • بی‌خوابی

   • وقفه تنفسی در خواب

   • حمله خواب (نارکولپسی)

   • مشکلات مربوط به خواب REM (مانند فلج خواب و توهمات پیش از خواب)

   • مشکلات مربوط به خواب آرام (مانند خوابگردی و وحشت شبانه)

9. ساعت زیستی (بیولوژیکی): مکانیسم‌های عصبی کنترل‌کننده ریتم شبانه‌روزی، از جمله نقش هسته‌های فوق کیاسمایی (SCN) را توضیح می‌دهد.

10. مکانیسم‌های فیزیولوژیکی خواب و بیداری: به صورت عمیق به بررسی کنترل شیمیایی و عصبی خواب و بیداری می‌پردازد، از جمله:

    • کنترل شیمیایی خواب

    • کنترل عصبی برانگیختگی (ساخت شبکه‌ای)

    • سیستم نورآدرنرژیک لوکوس سیرولئوس

    • کنترل عصبی خواب آرام

    • کنترل عصبی خواب REM (نقش استیل کولین، سروتونین و نوراپی‌نفرین)

11. فرضیه‌های خواب: فرضیه‌های مختلف درباره عملکرد و معنای خواب و رویا را جمع‌بندی می‌کند.

12. مفاهیم کلیدی و جمع‌بندی: در پایان هر بخش یا فصل، نکات اصلی را خلاصه می‌کند.

ویژگی‌های کتاب:

• جامع و علمی: طیف گسترده‌ای از موضوعات مربوط به خواب را پوشش می‌دهد.

• منبعی برای دانشجویان و متخصصان: به نظر می‌رسد برای audiences دانشگاهی و حرفه‌ای در زمینه‌های روانشناسی، علوم اعصاب و پزشکی نوشته شده است.

• تلفیق نظریه و تحقیق: تئوری‌های مختلف را با یافته‌های تجربی و مطالعات موردی ترکیب می‌کند.

• تمرکز بر مکانیسم‌های عصبی: بخش عمده‌ای از کتاب به توضیح پایه‌های عصبی و شیمیایی خواب اختصاص دارد.

این کتاب منبع ارزشمندی برای هر کسی است که می‌خواهد درک عمیق‌تری از پدیده پیچیده خواب و اختلالات مربوط به آن به دست آورد.