فرماندهان شهید استان قم :علیرضا محمدی فردویی

شرح کتاب

این کتاب، یک اثر زندگی‌نامه‌ای-خاطره‌محور است که به کوشش بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان قم منتشر شده است. محوریت کتاب، معرفی و بزرگداشت سردار شهید علیرضا محمدی فردویی از فرماندهان جوان و مؤمن استان قم است که در طول هشت سال دفاع مقدس (جنگ ایران و عراق) حضوری فعال داشت و نهایتاً در عملیات والفجر 8 به شهادت رسید.

کتاب بیش از آنکه یک زندگینامه خشک و رسمی باشد، با گردآوری خاطرات پراکنده همسر، مادر، برادر، همرزمان و دوستان این شهید، تصویری زنده، ملموس و چندبعدی از شخصیت او ترسیم می‌کند. این اثر، گذشته از ثبت تاریخ شفاهی جنگ، به دنبال تبیین الگوی یک «مرد جبهه و جنگ» است که چگونه در عین سادگی، سربازی فداکار، فرماندهی دلسوز و انسانی متعهد به ارزش‌های اسلامی بود.

 فهرست مطالب کتاب

بر اساس صفحات ارائه‌شده، فهرست کتاب به این ترتیب است:

• پیشگفتار (توسط مدیرکل بنیاد حفظ آثار استان قم)

• فهرست

• زندگینامه: شرح مختصر و مفیدی از تولد، کودکی، تحصیل، فعالیت‌های انقلابی و عضویت در سپاه.

• خاطرات: قلب تپنده کتاب که شامل روایت‌های گوناگون اطرافیان شهید از ابعاد مختلف اخلاقی، ایمانی و رزمی او می‌شود.

• وصیت‌نامه: متن کامل وصیت‌نامه شهید که مبانی فکری، اعتقادات عمیق و عشق او به شهادت را نشان می‌دهد.

• اسناد و عکس‌ها: بخش تصویری کتاب که شامل عکس‌های شخصی، خانوادگی و مربوط به دوران جبهه شهید است.

ویژگی‌های بارز کتاب

• روایت چندصدایی: کتاب فقط از یک راوی نقل نشده، بلکه تکه‌های پازل زندگی شهید را از زبان افراد مختلف (همسر، مادر، برادر، همرزمان) می‌شنویم که بر غنای اثر افزوده است.

• صمیمیت و ملموس بودن: خاطرات، بسیار خودمانی، ساده و دور از اغراق هستند. از جزئیات ریز زندگی (مثل تعمیر ماشین، خرید دوچرخه برای دوستان، ناراحتی همسر از غیبت‌های طولانی) سخن می‌گوید که شهید را از یک قهرمان دست‌نیافتنی به یک انسان قابل لمس تبدیل می‌کند.

• تبیین الگوی عملی: کتاب به خوبی نشان می‌دهد که یک "شهید گمنام" چگونه در بطن جامعه زندگی می‌کرده، چگونه با خانواده برخورد می‌کرده، چگونه نماز می‌خوانده و چگونه در عین سادگی، در میدان جنگ ابتکار عمل داشته است.

• مستند و معتبر: منبع کتاب، بنیاد حفظ آثار است که معتبرترین نهاد در زمینه ثبت تاریخ شفاهی دفاع مقدس به شمار می‌رود.

• دارای وصیت‌نامه تأمل‌برانگیز: وصیت‌نامه شهید، نمونه‌ای از ادبیات ناب عرفان شیعی و انقلابی است و فضای فکری یک جوان رزمنده آن دوران را به خوبی نمایان می‌کند.

• زبان ساده و روان: متن کتاب به دور از پیچیدگی‌های ادبی است و برای عموم مردم قابل درک می‌باشد.

 چرا باید این کتاب را خواند؟

1. برای شناخت تاریخ معاصر: برای درک "دفاع مقدس" فراتر از آمار و نقشه‌های نظامی، باید انسان‌های آن را شناخت. این کتاب پنجره‌ای به روحیات و سبک زندگی نسل انقلاب و جنگ است.

2. الهام‌گیری اخلاقی: شهید محمدی فردویی نمونه یک "مدیر و فرمانده" متخلق به اخلاق اسلامی است: ساده‌پوش، ساده‌زیست، دلسوز برای زیردستان، قاطع در کار، و بااحترام به والدین و همسر. مطالعه این کتاب درس‌های عملی زیادی برای زندگی شخصی و حرفه‌ای دارد.

3. تقویت روحیه ایثار و مسئولیت‌پذیری: مطالعه این کتاب، مفهوم "تکلیف‌گرایی" و "مسئولیت‌پذیری" در قبال جامعه و آرمان‌ها را زنده می‌کند. پاسخ به این سؤال که "چرا یک انسان، راحتی زندگی را رها می‌کند و به استقبال مرگ می‌رود؟"

4. درک مفهوم عرفان عملی: شهید در وصیت‌نامه و خاطراتش نشان می‌دهد که عشق به خدا و اهل بیت(ع) چگونه می‌تواند محرک اصلی یک زندگی پرثمر و یک مرگ آگاهانه باشد. این کتاب، عرفان را از پشت درهای بسته به میدان جنگ و زندگی روزمره می‌آورد.

5. هدیه فرهنگی ارزشمند: این کتاب می‌تواند یک هدیه معنوی و فرهنگی عمیق برای نوجوانان، جوانان و حتی بزرگسالان باشد تا با الگوهای بومی و اصیل ایرانی-اسلامی بیشتر آشنا شوند.

جمع‌بندی نهایی:
این کتاب، تنها شرح زندگی یک سردار شهید نیست؛ جلوه‌ای از تاریخ اجتماعی، فرهنگی و اعتقادی ایران در دهه پرالتهاب 60 است. خواندن آن نه فقط برای علاقه‌مندان به تاریخ جنگ، که برای هر کسی که به دنبال یک الگوی زندگی اصیل، پرشور و معنوی است، سودمند و الهام‌بخش خواهد بود.

 «فرمانده شهید استان قم: سردار شهید علیرضا محمدی فردویی»
چهره‌های کلیدی:

نام: علیرضا محمدی فردویی

رتبه نظامی: سردار (به معنای فرمانده)

مقام: شهید

خلاصه محتوای اصلی:

زندگینامه:

متولد ۴ مهر ۱۳۴۰ ، در روستای فردویی، استان قم، در خانواده‌ای دهقانی.

او از سنین پایین به فراگیری قرآن پرداخت. پس از اتمام دوره راهنمایی، به دلیل مشکلات مالی خانواده و نبود دبیرستان در روستای محل سکونتش، به قم نقل مکان کرد و در یک تعمیرگاه خودرو مشغول به کار شد.

او تحت تأثیر پدرش، از سنین پایین روحیه انقلابی پیدا کرد و به مخالفت با خاندان پهلوی پرداخت.

پس از پیروزی انقلاب اسلامی، به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی پیوست.

پس از حمله عراق به ایران، در خطوط مقدم جبهه خدمت کرد.

نقش و عملیات نظامی:

به عنوان معاون فرمانده گردان لجستیک لشکر ۱۷ علی بن ابی طالب (لشکر ۱۷ علی بن ابی طالب) خدمت کرد.

در چندین عملیات مهم نظامی از جمله محاصره آبادان، فتح مبین، محرم، رمضان، سلسله عملیات وفجر (مقدماتی، ۴ و ۸)، خیبل، بدر و کربلای ۴ شرکت داشت.

جزئیات شهادت:

شهادت بر اثر اصابت گلوله مستقیم دشمن به سر در ۲۵ بهمن ۱۳۶۴ (۱۹۸۶ میلادی)، در جریان عملیات وفجر ۸.

مدفون در گلزار شهدای علی بن جعفر در قم.

ویژگی‌ها و صفات (آنطور که از خاطرات خانواده، دوستان و همرزمانش آشکار شده است):

معتقد: از سنین پایین نماز می‌خواند و روزه می‌گرفت، به امامان و شخصیت‌های مذهبی عشق می‌ورزید و به شعائر مذهبی احترام می‌گذاشت.

شجاع و نترس: در میدان نبرد شجاعت نشان می‌داد و با وجود چندین بار مجروح شدن، در مبارزه پافشاری می‌کرد.

ساده و فروتن: زندگی ساده‌ای داشت و به دنبال راحتی‌های مادی نبود. حتی به عنوان یک فرمانده، پس از بازگشت به قم، مانند یک کارگر معمولی در تعمیرگاه کار می‌کرد.

مهربان: از رفقا و خانواده‌اش مراقبت می‌کرد، به خصوص از یکی از بستگان نابینایش مراقبت می‌کرد.

شور و شوق انقلابی: به طور فعال در فعالیت‌های انقلابی شرکت می‌کرد، که به همین دلیل دستگیر و زندانی شد.

مسئولیت‌پذیر: در کارش بسیار وظیفه‌شناس و مسئولیت‌پذیر بود.

دلبسته به شهادت: او شهادت را به عنوان یک "پرواز" و مقصد نهایی خود می‌دانست و بنابراین عمداً وابستگی عاطفی خود را به خانواده‌اش کاهش داد تا بتواند بدون تردید به جبهه بازگردد.

وصیت‌نامه:

این کتاب حاوی متن وصیت‌نامه اوست که سرشار از وفاداری به دین اسلام، امام خمینی و مرجعیت دینی است. این وصیت‌نامه جوانان را به خدمت در خطوط مقدم تشویق می‌کند، مادران را به اعزام پسرانشان به ارتش ترغیب می‌کند و آرزوی شهادت و تعهد به ارزش‌های دینی را ابراز می‌کند.

اطلاعات انتشار:

ویراستار: احسان یوسف (احسان یوسفی)

ناشر: بنیاد دفاع از میراث مقدس و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان قم

سال انتشار: ۱۴۰۲

شابک: ۹۷۸-۱۳۷۴-۱۰۳۷-۵۰۸